Şufa Hakkı Nedir?

Şufa hakkı paylı mülkiyetin söz konusu olduğu durumlarda paydaşlardan birinin payını üçüncü bir kişiye satması durumunda diğer paydaşların sahip olduğu öncelikli olarak satın alma imkanı veren bir haktır. TDK sözlüğüne göre de şufa kelimesi önalım anlamına gelmektedir.

Şufa Hakkı Kullanma Şartları

Şufa hakkının kullanılabilmesi için:

• Paylı mülkiyet durumunun mevcut olması gerekir.
• Hisseli taşınmazın fiilen taksim edilmemiş durumda olması gerekir.
• Şufa hakkını kullanmak isteyen kişinin paydaş olması gerekir.

TMK Madde 732- Paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar önalım hakkını kullanabilirler.

Şufa Hakkı Nasıl Kullanılır?

TMK Madde 734- Önalım hakkı, alıcıya karşı dava açılarak kullanılır.

Önalım hakkı sahibi, adına payın tesciline karar verilmeden önce, satış bedeli ile alıcıya düşen tapu giderlerini, hâkim tarafından belirlenen süre içinde hâkimin belirleyeceği yere nakden yatırmakla yükümlüdür.

Önalım hakkı alıcıya karşı açılan bir dava yoluyla kullanılabilir. Bu davada görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir.

Şufa Hakkı Süresi

-Satış durumu alıcı tarafından, önalım hakkı sahibi paydaşlara noter aracılığıyla bildirilmiş ise bildirim tarihinden itibaren 3 ay içinde şufa hakkının kullanılması gerekir.

-Satış noter aracılığıyla bildirilmemiş ise satış tarihinden itibaren 2 yıl içinde şufa hakkı davasının açılması gerekir. Bu süreler hak düşürücü sürelerdir.

TMK Madde 733-  (3) Yapılan satış, alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirilir.

(4) Önalım hakkı, satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve her hâlde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer

Şufa Hakkı Nasıl Engellenir?

Şufa hakkının kullanılması ancak hak sahibinden alınacak feragat ile engellenebilir. Belirli bir satışa ilişkin olarak yapılacak feragatin adi yazılı şekilde yapılması yeterlidir. Fakat genel nitelikte feragat ancak resmi şekilde yapılarak tapu kütüğüne şerh verilmekle yapılabilir.

TMK Madde 733-  (2) Önalım hakkından feragatin resmî şekilde yapılması ve tapu kütüğüne şerh verilmesi gerekir. Belirli bir satışta önalım hakkını kullanmaktan vazgeçme, yazılı şekle tâbidir ve satıştan önce veya sonra yapılabilir.

Şufa Hakkından Vazgeçilir Mi?

Yukarıda da bahsettiğimiz üzere önalım hakkından feragat yani vazgeçme mümkündür. Belirli bir satışa ilişkin olarak yapılacak feragatin adi yazılı şekilde yapılması yeterlidir. Fakat genel nitelikte feragat ancak resmi şekilde yapılarak tapu kütüğüne şerh verilmekle yapılabilir.

Önalım Hakkı Davası Ne Kadar Sürer?

Şufa hakkı davası dava konusu taşınmazın durumuna, taraf sayısına ve iş yoğunluğuna bağlı olarak değişmekle birlikte 6 – 18 ay arası bir sürede sonuçlanabilir.

Sözleşmeden Doğan Şufa Hakkı Nedir?

Tapu kütüğüne şerh verilen bir sözleşme vasıtasıyla da paydaş olmadan önalım hakkı sahibi olmak mümkündür. Sözleşmeden doğan şufa hakkının kullanılmasında şerh verilen koşullar esas alınacaktır. Şerhte koşullar belirtilmemişse satıcı ile alıcı arasındaki sözleşme koşulları uygulanır. Şerhin verildiği tarihten itibaren 10 yıl geçtiği zaman sözleşmeden doğan önalım hakkı sona erer.

TMK Madde 735- Tapu kütüğüne şerh verilen sözleşmeden doğan önalım hakkı, şerhte belirtilen sürede ve belirtilen koşullara göre her malike karşı kullanılabilir. Kütükte koşullar belirtilmemişse taşınmazın üçüncü kişiye satışındaki koşullar esas alınır.

Şerhin etkisi her durumda, şerhin verildiği tarihin üzerinden on yıl geçmekle sona erer.

Yasal önalım hakkının kullanılmasına ve vazgeçmeye ilişkin hükümler sözleşmeden doğan önalım hakkında da uygulanır.

Şufa Hakkı Sonuç

Şufa hakkının sebep olduğu uyuşmazlığınız hakkında bilgi almak için Kocaeli İzmit’te bulunan hukuk büromuza başvurabilirsiniz. Ayrıca benzer konuda Ortaklığın Giderilmesi Davası adlı yazımızı da buraya tıklayarak inceleyebilirsiniz.