İş Kazası Nedeniyle Maddi ve Manevi Tazminat
İşçilerin iş yerinde veya görevlendirildiği yerde uğramış olduğu kazalara iş kazası ve sonucunda alınanlara iş kazası nedeniyle tazminat denmektedir. İşçinin iş kazası geçirmesi neticesinde, kaza neticesi ile uğramış olduğu zararı şartların uyması halinde işverenden alma hakkı vardır. İşverenden zarar karşılığında maddi – manevi tazminat alınabilecektir. Tazminat almak isteyen işçi, bunu işverenden talep etmeli, ödenmediği takdirde de iş kazası nedeniyle maddi – manevi tazminat davası açması gerekmektedir.
İş Kazası Nedeniyle Maddi Tazminat
İş kazası neticesinde zarar gören işçinin zararlarını karşılaması için maddi tazminat talep etmesi gerekmektedir. İş kazası sonucu işçinin ölmüş olması durumunda yasal mirasçıları da işçi adına bu tazminatları talep edebilecektir. Maddi tazminat, işçinin kazadan dolayı uğradığı gelir kaybını, tedavi masraflarını, bakım giderlerini ve diğer zararlarını karşılamak için ödenir. Bu sayede, iş kazası nedeniyle işçinin gelecekte kazanmaktan mahrum kaldığı kazancı ve tedavi masraflarının karşılanması ile işçinin yaşanan bu kazadan kaynaklı cebinden hiçbir para çıkmaması ve mahrum kaldığı gelirlerin de ödenmesi sağlanmıştır. Ayrıca kaza nedeniyle işçiye bakan yakının uğradığı zararları ve gelir kayıplarını ispatlaması halinde bu giderler de ödenecektir. İş kazası nedeniyle maddi tazminat için, kazadan sonra direkt dava açılabileceği gibi önce zarar yazılı olarak çekilecek bir ihtar ile işverene bildirilerek zararı gidermesi talep edilebilecektir. İşverenin dava açılmadan önce zararı gidermesi halinde hem işçi veya ailesi uzun yargılama süreçleri sonunu beklemek zorunda kalmayacak hem de işveren yargılama masraflarını ödemek durumunda kalmayacaktır. Bu açıdan bakıldığında sağlık bir sulh süreci ilerletmek ve dava açılmadan süreci tamamlamak her iki taraf için de avantajlı olacaktır.
İş Kazası Nedeniyle Manevi Tazminat
Maddi olarak zararın karşılanması veya mahrum kalınan ücretlerin ödenmesi işçi veya ailesini yalnızca giderleri ve hak kazanacağı kazançları doğrultusunda korumaktadır. Ancak işçinin veya ailesinin, iş kazasından kaynaklı yaşadığı elem ve ıstırabı, üzüntüyü, psikolojik yıpranmayı maddi tazminat karşılamamaktadır. Burada da devreye manevi tazminat girmektedir. Manevi olarak yaşananların her ne kadar bir maddiyatla düzeltilmesi veya telafi edilmesi mümkün olmasa da artık yaşanmış bir olay için yapılabilecek bir nebze de olsun bu süreç içerisindeki kişilerin manevi yıpranmalarına çare olmak için manevi tazminat olarak belirlenecek ücret ödenmektedir. Burada ücret belirlenirken, ölüm ve yaralanma durumuna göre değerlendirmeler değişirken, yaralanmanın ağırlığı ve iyileşme süreci ile işçinin kaç yaşında olduğu, bakmakla yükümlü olduğu kişiler bulunup bulunmadığı gibi değerlendirmeler yapılmaktadır.
Tazminatı Kimler Talep Edebilir?
İş kazası neticesinde işçinin hayatta olması durumunda işçinin kendisi, hayatta olması ancak kendisini temsil edecek durumda olmaması durumunda vasisi ve ölmüş olması durumunda yasal mirasçıları maddi manevi tazminatı talep edebileceklerdir.
Hangi Durumlarda İş Kazası Nedeniyle Tazminat Alabilirim?
İş kazası nedeniyle tazminat talep edecek tarafların taleplerinden sonra açılacak davada, mahkeme taraflardan hangisinin ve kimlerin kusurlu olduğu, bu kusur oranlarının ne olduğu, işverenin işçiye gerekli eğitimi ve bilgiyi verip vermediği, iş kazasını engellemek için işverenin gerekli önlemleri alıp almadığı, iş kazasını önlemek için gerekli alet ve edevatın sağlanıp sağlanmadığı, işçinin bir kusuru varsa bunun yaralanmada ne kadar etkinin olduğu gibi durumların hepsi bir arada değerlendirilir. Yapılan değerlendirme sonucunda işverenin kusur oranına ve sorumluluğuna göre mahkeme tarafından atanacak bilirkişi vasıtası ile işçiye ödenmesi gereken maddi manevi tazminat rakamı belirlenecektir.
Tazminatı Nasıl Talep Edebilirim?
Maddi manevi tazminatı talep edebilecek kişi veya kişilerin tazminat talep edebilmesi için izlemesi gereken sıralama şöyledir;
- İşçinin ölmüş olması durumunda noterden veya sulh hukuk mahkemesinden mirasçılık belgesi (veraset ilamı) alınması,
- İşçinin yaralı olması ancak durumunun ağır olmasından kaynaklı kendisini temsil yetkisini kaybetmiş olması halinde sulh hukuk mahkemesinden vasilik kararı çıkartılması,
- İşçinin yaralı ancak kendisini temsil edebilecek durumda olması halinde veya yukarıdaki ihtimaller doğrultusunda temsile yetkili kişilerce öncelikle iş kazası sebebiyle belirlenen tutarın işverenden noterden çekilecek ihtarname ile talep edilmesi, (zorunlu bir aşama değildir ancak sürecin hızlı ve diyalog halinde ilerlemesi için tavsiye edilir.)
- İşçinin veya temsile yetkili kişinin arabuluculuğa başvurarak iş kazası nedeniyle tazminatları talep etmesi, (zorunlu bir aşama değildir ancak sürecin hızlı ve diyalog halinde ilerlemesi için tavsiye edilir.)
- İşçinin veya temsile yetkili kişinin dava açması,
- İş mahkemesinde görülecek yargılama neticesinde mahkeme tarafından maddi manevi tazminata hükmedilmesi,
- Mahkeme kararının uygulanabilmesi için icra dairesinde takip başlatılması,
- İcra takibi neticesinde, işverenden mahkemenin vermiş olduğu tazminatların tahsili.
Maddi Manevi Tazminat Zamanaşımı
Maddi ve manevi tazminat talep etmek için iş kazasının gerçekleştiği tarihten itibaren iki yıl içinde dava açılması gerekir.
İş Kazası Nedeniyle Tazminat İçin Avukat Gerekli Mİ?
Maddi ve manevi tazminat davası açmak için bir avukat zorunluluğu olmasa da sağlıklı bir süreç için avukata ihtiyaç duyulabilir. Avukat, davanın hazırlanması, delillerin toplanması, savunmanın yapılması gibi süreçlerde işçiye veya yakınlarına yardımcı olur. Yalnızca tazminat davası değil, tazminat davasını etkileyecek olan ceza yargılamasının takibi de avukat aracılığı ile yapılabilir. Bu süreçte avukata vekâlet verilmesi durumunda avukat baştan sona tüm süreci yönetebilecektir. Avukatın ücreti ise genellikle kazanılan tazminatın belli bir yüzdesi olarak belirlenecektir.
İlginizi çekebilecek Yazılarımız: İŞÇİNİN HAKLI NEDENLE FESHİ İHTARNAME ÖRNEĞİ , İşten Çıkış Kodu Düzeltme Dilekçesi Örneği *2024 Güncel