Anayasa Mahkemesi’nin kararı ve Yargı Paketi sonrasında yapılan değişiklik ile artık haksız tutuklama ve gözaltı işlemleri için talep edilecek tazminatlar yeni kurulan komisyondan talep edilebilecektir. Bu nedenle sizler için tazminat komisyonu başvuru dilekçesi hazırladık.
T.C.
ADALET BAKANLIĞI
TAZMİNAT KOMİSYONU BAŞKANLIĞINA
(6384 sayılı Kanun ile kurulan Komisyon)
BAŞVURU DİLEKÇESİ
- GENEL BİLGİLER
| Başvurucu Sayısı: | 1 | Başvuru Tarihi: | 12.07.2024 |
- MÜRACAAT EDENLERİN
ADI – SOYADI : İSİM SOYİSİM
T.C. KİMLİK NUMARASI : Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası, Yabancı Kimlik Numarası veya pasaport no
DOĞUM YERİ ve TARİHİ : KOCAELİ – GG/AA/YYYY
YAZIŞMA ADRESİ : …………. İZMİT/KOCAELİ
TELEFON : +905……
- VEKİLİNİN
ADI SOYADI : Av. GALİP ÖZDEMİR & Av. ADEM ÇEÇEN
YAZIŞMA ADRESİ : CEDİT MAH. BOSTANLAR SK. NO:21/1
İZMİT KOCAELİ
BARO ve BARO SİCİL NO : KOCAELİ BAROSU – 3158
TELEFON : +90 537 273 17 41
E-POSTA ADRESİ : ag.aghukuk@gmail.com
- YEREL MAHKEME BİLGİLERİ
MAHKEMENİN ADI : KOCAELİ ….. AĞIR CEZA MAHKEMESİ
DAVANIN AÇILDIĞI TARİH : 10.11.2020
ESAS ve KARAR NO : 2020/XXX E. 2024/XXXXX K.
KESİNLEŞME TARİHİ : 11.07.2024 (İSTİNAF – BERAAT)
- AÇIKLAMALAR
- Müvekkil İSİM SOYİSİM hakkında Kocaeli Cumhuriyet Başsavcılığının başlattığı 2020/XXX numaralı soruşturma üzerine ilk olarak Kocaeli 1. Sulh Ceza Hâkimliğinin 07/10/2020 tarih 2022/xxxxx sayılı kararı ile tutuklama kararı verilmiştir. Sürecin devamında savcılık tarafından 2020/xxxx Sor. ve 2020/xxxx Esas numaralı iddianame düzenlenmiş ve Kocaeli …. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2020/xxxx E. Sayılı dosyasıyla görülen ceza davası açılmıştır. Müvekkilin bu aşamadaki tutukluluğu 13/05/2024 tarihine kadar toplamda ……. gün sürdükten sonra sona ermiştir. Yerel mahkeme davanın 4. Celsesinde müvekkilin tahliyesine karar vermiştir. Devamında bir sonraki 5. Celsede mahkeme dosya hakkında nihai kararını vermiştir. Mahkeme sonuç olarak müvekkilin 12 yıl 6 ay hapis ve 1250 gün karşılığı adli para cezası ile cezalandırılmasına ve aynı zamanda hükmen tutuklanmasına karar vermiştir. Bu sebeple müvekkil aynı dosya kapsamında ikinci kez xxxxx tarihinde tutuklanmıştır. Mahkeme kararı sonrası müvekkil adına yapılan istinaf başvurusu neticesinde dosyayı inceleyen Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi …. Ceza Dairesi 2024/xxx E. 2024/xxxx K. Sayılı ve …. tarihli kararı ile müvekkilin beraatine ve tahliyesine karar vermiştir. Müvekkilin iddia edilen aynı eylem sebebiyle ikinci tutukluğu ise istinaf kararının verildiği tarihe kadar toplamda xxx gün sürmüştür. İstinaf kararı 11/07/2024 tarihinde kesinleşmiştir. Gelinen aşamada müvekkil neticeten beraat ettiği bir iddia ile bağlantılı olarak toplamda xxxxx gün haksız yere tutuklu kalmıştır. Bu sebeple bu haksızlığın tazmini için sayın komisyona başvuru yapılmış bulunmaktadır.
- 6384 sayılı yasanın Geçici 3. Maddenin 4. Fıkrasında yer alan “Komisyona, Ceza Muhakemesi Kanununun 142 nci maddesinin ikinci fıkrası kapsamındaki istemler bakımından 1/6/2024 tarihinden sonra müracaat edilebilir.” maddesi ve CMK’nın 142/2 maddesi uyarınca başvuru komisyona yapılmıştır. Zira yasal düzenlemelerde karar tarihleri değil başvuru tarihleri esas alınmıştır. Bu konuda vurgulamak gerekir ki 06.2024 tarihinden sonra komisyona başvuru esasında bir zorunluluktur.
- 5271 sayılı CMK’nın Tazminat istemi başlıklı 141. Maddesinde “(1) Suç soruşturması veya kovuşturması sırasında;… a) Kanunlarda belirtilen koşullar dışında yakalanan, tutuklanan veya tutukluluğunun devamına karar verilen,… e) Kanuna uygun olarak yakalandıktan veya tutuklandıktan sonra haklarında kovuşturmaya yer olmadığına veya beraatlerine karar verilen, Kişiler, maddî ve manevî her türlü zararlarını, Devletten isteyebilirler.” Şeklinde yasal düzenleme mevcuttur.
- Müvekkil hakkında verilen tutuklama kararları kanunda belirtilen koşullara aykırıdır. Tutuklama bir koruma tedbiri olmakla birlikte müvekkilin hakkında değerlendirme ve yargılama yapan merciler bu koruma tedbirini bir hüküm öncesi ceza gibi uygulamışlardır. Ancak bir hukuk devletinde bu durumun kabulü mümkün değildir.
- Buna ilaveten tazminat istemimizin asıl dayanağı müvekkil hakkında istinaf mahkemesinin beraat kararı vermiş olmasıdır, istinaf mahkemesi beraat kararını “sanığın savunmasının aksini gösterir cezalandırılmasına yeterli her türlü kuşkudan uzak, kesin ve inandırıcı delil elde edilemediği gözetilmeden” şeklinde gerekçelendirmiştir. Bu değerlendirme ve gerekçenin ilk olarak soruşturma makamı tarafından sonrasında ilk derece mahkemesi tarafından da yapılabilmesi pekâlâ mümkün olduğu halde müvekkil aleyhine yapılan hatalı değerlendirme neticesinde müvekkilin xxxxx günü haksız olarak özgürlüğünden uzak şekilde geçirilmiştir.
- Müvekkilin haksız olarak tutuklu geçirdiği süreçte kızı dünyaya gelmiştir. Müvekkil bu süreçte tutuklu olduğu için eşinin hamilelik ve doğum sürecinde yanında olamamış, kızını doğar doğmaz kucağına alamamış, kızının bir daha hiç göremeyeceği anlarını ve ilk yaşını kaçırmıştır.
- Buna ek olarak ifade etmek gerekir ki müvekkilin aynı dosya kapsamında ikinci kez tutuklanması hem kendisi hem eşi hem de çocuğu açısından aynı travmaların ikinci kez ve daha ağır şekilde yaşanmasına sebep olmuştur.
- Haksız olarak verilen tutuklama kararı nedeniyle müvekkil ile eşinin evlilikleri bir çok kez bitme noktasına gelmiştir. Zira müvekkil hamilelik ve doğum süreçlerinde eşinin yanında olamamış, müvekkilin tutukluluğundan sonra müvekkilin eşi kiracı olarak kaldıkları konuttan tahliye edilmiştir. Müvekkil haksız olarak tutuklandığı için bu süreçlere sebep olmaya mecbur kaldığı gibi bu süreçlerde eşinin yanında olup kocalık vazifesini de yapamamıştır. Bu durum hem eşlerin kendi iç dünyalarında psikolojik tahribata neden olmuş hem de eşler arasındaki evlilik huzurunu bitirmiş eşleri boşanma noktasına getirmiştir.
- Müvekkil yargılandığı suç mahiyetiyle toplum nezdinde diğer tutuklara nispeten daha fazla itibar kaybetmiş, tutuklu kaldığı ceza infaz kurumunda üzerine atılan bu haksız iddia nedeniyle de çok daha fazla zorluk çekmiştir. Esasında hükmedilecek hiçbir rakam o zor zamanları telafi etmeyecektir ancak manevi tazminat miktarı belirlenirken yukarıda belirtilen hususların ayrıca göz önüne alınmasını ve aşağıda verilen AYM kararlarında belirtilen ilke ve hesaplamalara uygun karar verilmesini talep ederiz: (Bu kısıma gelene kadar, manevi tazminat miktarını artırmayı sağlayacak, yaşanılan tüm mağduriyetlerden detaylı bir şekilde bahsetmek gerekmektedir.)
- Anayasa Mahkemesinin 2021/16430 Bireysel başvuru ihlal kararıyla özgürlük ve güvenlik hakkının tazminat miktarı boyutuyla ihlaline karar verilmiştir. İhlal kararının 17. Nolu paragrafında (Anayasa Mahkemesinin, gözaltının hukukiliği ile ilgili iddialarda bir günlük gözaltı süresi için tazminat miktarı mahkemenin karar tarihi olan 2019 yılı için asgari 594 TL, 2024 yılı için ise 2.970 TL’dir. Tutuklamanın hukukiliği ile ilgili iddialar yönünden ise(147 gün için) tazminat miktarı asgari 2019 yılı için 29.700 TL ve 2024 yılı için ise 148.500 TL’dir).” şeklinde bir tespite yer verilmiştir.
- AYM 2021/51636 Bireysel başvuru kararında tazminatın 2021 yılı asgari miktarlarına yer verdiği gibi 2021 yılı için ortalama ve azami miktarlarına da ayrı ayrı yer vermiştir. Buna göre kararında: “(Anayasa Mahkemesinin gözaltının hukukiliği ile ilgili iddialarda bir günlük gözaltı süresi için hükmettiği tazminat miktarı derece mahkemesinin karar tarihi olan 2021 yılı için asgari 600 TL, ortalama 1.600 TL, azami 4.000 TL; 2024 yılı için ise asgari 2.970 TL’dir)” şeklinde bir tespite yer vermiştir.
- AYM 2021/4241 Bireysel başvuru kararında tazminatın 2020 yılı asgari miktarlarına yer verdiği gibi 2020 yılı için ortalama ve azami miktarlarına da ayrı ayrı yer vermiştir. Buna göre kararında: “(Anayasa Mahkemesinin gözaltının hukukiliğiyle ilgili iddialarda bir günlük gözaltı süresi için hükmettiği tazminat miktarları ilk derece mahkemesinin karar tarihi olan 2020 yılı için asgari 600 TL, ortalama 1.600 TL, azami 4.000 TL’dir. 2024 yılı için ise asgari tutar 2.970 TL’dir) ” şeklinde bir tespite yer vermiştir.
- AYM 2020/4296 Bireysel başvuru kararında tazminatın 2018 yılı asgari miktarlarına yer verdiği gibi 2018 yılı için ortalama ve azami miktarlarına da ayrı ayrı yer vermiştir. Buna göre kararında: (Anayasa Mahkemesinin tutuklamanın hukukiliğiyle ilgili iddialarda hükmettiği tazminat miktarları, ilk derece mahkemesinin karar tarihi olan 2018 yılı için asgari 20.000 TL, ortalama 54.000 TL, azami 135.000 TL’dir. 2024 yılı için ise asgari tutar 148.500 TL’dir) şeklinde bir tespite yer vermiştir.
- AYM 2021/16729 kararında 2016 yılı asgari miktarlarına yer verdiği gibi 2016 yılı ortalama ve yine azami miktarlarına da ayrı ayrı yer vermiştir. Buna göre kararında: “(Anayasa Mahkemesinin gözaltının hukukiliği ile ilgili iddialarda bir günlük gözaltı süresi için hükmettiği tazminat miktarı derece mahkemesinin karar tarihi olan 2016 yılı için asgari 300 TL, ortalama 800 TL, azami 2.000 TL; 2024 yılı için ise asgari 2.970 TL’dir)” şeklinde bir tespite yer vermiştir.
- Bu emsal kararlara göre asgari oran belirlenmiş; bu asgari oranın 2.666… Katı kadar ortalama oran ve yine asgari oranın 6.666… Katı kadar da azami oran belirlendiği anlaşılmaktadır. 2024 yılında azami oran uygulandığında bir günlük tutukluluk için manevi tazminat rakamı 19.800,00 TL’dir. Yukarıda yer aldığı üzere müvekkilin süreç içinde yaşadığı manevi dünyasını derinden etkileyen olaylar nazara alındığında azami oran üzerinden manevi tazminat miktarı belirlenmelidir ve karar tarihine göre de 2024 yılı rakamları dikkate alınmalıdır.
- Müvekkil tutuklanmadan önceki süreçte xxxxx tarihinde vergi kaydını başlatmış, bir işletme kurmuştur. Ancak henüz faaliyetine tam olarak başlama fırsatı dahi bulamadan haksız olarak tutuklanmıştır. Tutukluluğu sebebiyle gelir elde edememiş, kendinin-ailesinin giderlerini karşılayamamış ve borçlarını ödeyememiştir. Bu süreçte biriken SGK borcu toplamda 210.444,30 TL’dir. Maddi tazminatın hesabında gerekirse SGK’dan bilgi talep edilerek bu borcun da aylık hesaplanacak kazanç kaybına ilave olarak maddi tazminat hesabına dahil edilmesini talep ederiz. (Bu kısımda maddi tazminat olarak talep edilebilecek kalemleri, harcamaların, giderlerin hepsinden bahsedilmeli ve belgelenmelidir.)
- Haksız olarak tutuklulukta geçen xxxx günlük süre zarfında müvekkil çalışma imkanı bulamamıştır, bu da maddi kayıplara sebep olmuştur. Bu maddi kayıpların hesabında da AYM tarafından belirlenen ilkelere göre hesap yapılmasını talep ederiz
- SONUÇ ve TALEP
Kısaca izah edilen ve re’sen nazara alınacak tüm sebeplere istinaden kesinleşen beraat kararı nedeniyle haksız uygulanan koruma tedbirleri nedeniyle doğan mağduriyetin giderilmesini, tazminatın muhtemel ödeme süresi, yüksek enflasyon ve AYM ihlal kararından sonra da muhtemelen mağduriyetin giderilemeyeceği nazara alınarak: 10.000.000,00 TL maddi ve 30.000.000,00 TL manevi tazminatın tarafımıza ödenmesini, tazminatın güncel veriler esas alınarak belirlenmesini, tazminata tutuklama tarihi olan xxxx tarihinden itibaren memur maaşlarına yapılan artış oranında faiz uygulanmasını, bu talebimizin kabul edilmemesi halinde yasal faiz ile memur maaşlarına yapılan artış oranına göre belirlenecek farkın da tazminat olarak hesaplanarak tarafımıza ödenmesini, giderlerin ve vekalet ücretinin hazineye yükletilmesine karar verilmesini saygıyla talep ederiz.
Bu başvuru dilekçesinde vermiş olduğum bilgilerin doğru olduğunu; dilekçede belirtilen bilgilerde, adreslerimde veya başvuruyla ilgili koşullarda herhangi bir değişiklik meydana geldiğinde Komisyona bildireceğimi beyan ederim.
Av. GALİP ÖZDEMİR
Müracaat eden xxxxxxx vekili
EKLER
- Vekaletname,
- Nüfus kayıt örneği,
- Şikayete konu yargılamanın başlangıç ve sonucunu gösteren dayanak karar ve belgeler
- Vergi levhası ve diğer belgeler
- SGK borcuna ilişkin belge
Tazminat Komisyonuna Başvuru Süreci Hakkında Ek Bilgilendirme
Tazminat Komisyonu Başvuru Nasıl Yapılır?
Başvuru, haksız tutuklama, gözaltı ve benzeri durumlar sonucunda ortaya çıkan maddi ve manevi zararların karşılanması için yapılır. 6384 sayılı Kanun’un geçici maddelerine dayanılarak hazırlanan başvurular, ilgili belgeler ve gerekçelerle birlikte doğrudan Adalet Bakanlığı Tazminat Komisyonu’na gönderilmelidir. Başvuruda zamanlama kritik öneme sahiptir; çünkü kanuni sürenin geçirilmesi hak kaybına yol açabilir.
Tazminat Komisyonu Başvurusu UYAP Üzerinden Yapılabilir mi?
Tazminat komisyonu başvuru UYAP üzerinden yapılamamaktadır. Şu an için bu tür başvurular yalnızca fiziki evrak ile, doğrudan ya da posta yoluyla yapılabilmektedir. Ancak başvurunun takibi açısından avukatlar, vekil oldukları dosyaları UYAP sistemi üzerinden görebilmekte, böylece süreci daha etkin yönetebilmektedir. Önümüzdeki dönemlerde bu başvuruların UYAP üzerinden yapılabilmesine yönelik sistemsel geliştirmelerin yapılması da beklenmektedir.
Tazminat Komisyonu Başvuru Sorgulama İşlemi Nasıl Yapılır?
Yapılan başvurunun takibi için tazminat komisyonu başvuru sorgulama süreci büyük önem taşır. Komisyona ulaşan başvurular için, başvuru sahibine genellikle bir başvuru numarası verilir. Bu numara ile yazılı olarak ya da elektronik posta yoluyla bilgi talep edilebilir. Henüz e-Devlet entegrasyonu olmayan bu sistemde, süreci sağlıklı takip edebilmek için başvuru evraklarının kopyası ve alındı belgelerinin muhafaza edilmesi önerilir.
Tazminat Komisyonu Başvuru Harcı Var mı?
Pek çok kişinin sorduğu bir diğer soru ise tazminat komisyonu başvuru harcı olup olmadığıdır. Mevcut uygulamada, Tazminat Komisyonu’na yapılan başvurular için herhangi bir başvuru harcı ya da yargılama gideri alınmamaktadır. Bu durum, başvuruyu herkes için erişilebilir kılmakla birlikte, belge ve delillerin eksiksiz hazırlanmasının önemini artırmaktadır. Avukat aracılığıyla yapılan başvurularda ise yalnızca vekâlet ücreti gündeme gelebilir.