Uyuşturucu/Uyarıcı Madde İmal Veya Ticareti Suçu

Uyuşturucu/Uyarıcı Madde İmal Veya Ticareti Suçu

Uyuşturucu/Uyarıcı Madde İmal Veya Ticareti Suçu ve Cezası, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak imal, ithal veya ihraç edilmesi; ülke içinde satılması, satışa arz edilmesi, başkalarına verilmesi, sevk edilmesi, nakledilmesi, depolanması, satın alınması, kabul edilmesi, bulundurulması Türk Ceza Kanununun 188. Maddesi’ne aykırı davranılması neticesinde  işlenmiş olur.

Uyuşturucu maddenin niteliğine, türüne göre suçun cezası hafifletilir ya da ağırlaştırılır. Ayrıca yukarıda belirtilen eylemlerin gerçekleştirildiği yere veya eylemleri gerçekleştiren kişinin vasfına göre de suçun cezası ağırlaştırılmaktadır.

Öngörülen Suçlar Nelerdir?

Uyuşturucu/uyarıcı madde imal etme suçu: Bir maddenin bazı işlemler sonrasında uyuşturucu veya uyarıcı maddeye dönüştürülmesini ifade eder. Ayrıca uyuşturucu veya uyarıcı maddenin de işlemden geçirilerek farklı bir uyuşturucu/uyarıcı maddeye dönüştürülmesi de bu madde kapsamında cezalandırılacaktır. Uyuşturucu/uyarıcı madde imalinde kullanılan aletlerin, ham maddelerin bulunması durumunda bu madde kapsamında soruşturma yürütülmektedir.

Uyuşturucu/uyarıcı madde ithal veya ihraç etme suçu: Uyuşturucu/uyarıcı maddenin yasa dışı olmak kaydıyla yurt dışından herhangi bir suretle Türkiye sınırları içine sokulması veya yurt içinde bulunan maddenin gümrük kapısından geçirilmek suretiyle yurt dışına çıkarılması durumunda bu madde kapsamındaki suç oluşmaktadır.

Uyuşturucu/uyarıcı madde satma, satışa arz etme veya satın alma suçu: Uyuşturucu/uyarıcı maddenin bir bedel karşılığı başkasına verilmesi durumunda satma eylemi gerçekleşmiş olacaktır. Satışa arz etme deyiminden ise uyuşturucu/uyarıcı maddenin satılması için gerekli hazırlık hareketleri anlaşılmaktadır. Satın alma ifadesi ise uyuşturucu/uyarıcı maddenin ticari faaliyetler kapsamında satın alınmasına işaret etmektedir.

Uyuşturucu/uyarıcı madde sevk veya nakletme suçu: Ticari amaçlarla kullanılmak üzere uyuşturucu/uyarıcı maddenin bir yerden başka bir yere taşınması, götürülmesi durumunda bu madde kapsamında öngörülen suç oluşacaktır.

Uyuşturucu/uyarıcı madde kabul etme veya bulundurma suçu: Uyuşturucu/uyarıcı maddenin bir bedel ödemeksizin kişisel kullanım haricinde bir nedenle alınmasını veya satın alınan ya da kabul edilen uyuşturucu/uyarıcı maddenin kişisel kullanım haricinde bir nedenle bulundurulması durumlarında bu madde kapsamında öngörülen suç oluşmaktadır.

Uyuşturucu/uyarıcı maddenin başkalarına verilmesi suçu: Uyuşturucu/uyarıcı maddenin herhangi bir bedel karşılığında olmaksızın bir başkasına verilmesi durumunda bu suç oluşacaktır. Maddeyi alan kişinin hangi amaçla aldığının suçun oluşması bakımından bir önemi yoktur.

Uyuşturucu/Uyarıcı Madde İmal Veya Ticareti Suçunun Cezası Nedir?

• Uyuşturucu/Uyarıcı Madde İmal Veya Ticareti Suçu, uyuşturucu veya uyaıcı maddeyi ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak imal, ithal veya ihraç eden kişi, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis ve ikibin günden yirmibin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Uyuşturucu veya uyarıcı madde ihracı fiilinin diğer ülke açısından ithal olarak nitelendirilmesi dolayısıyla bu ülkede yapılan yargılama sonucunda hükmolunan cezanın infaz edilen kısmı, Türkiye’de uyuşturucu veya uyarıcı madde ihracı dolayısıyla yapılacak yargılama sonucunda hükmolunan cezadan mahsup edilir.

• Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak ülke içinde satan, satışa arz eden, başkalarına veren, sevk eden, nakleden, depolayan, satın alan, kabul eden, bulunduran kişi, on yıldan az olmamak üzere hapis ve bin günden yirmibin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Ancak, uyuşturucu veya uyarıcı madde verilen veya satılan kişinin çocuk olması hâlinde, veren veya satan kişiye verilecek hapis cezası on beş yıldan az olamaz.

• a) Yukarıdaki fıkralarda belirtilen uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin eroin, kokain, morfin, sentetik kannabinoid ve türevleri veya bazmorfin olması,
• b) Üçüncü fıkradaki fiillerin; okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askerî ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen sınırlarına iki yüz metreden yakın mesafe içindeki umumi veya umuma açık yerlerde işlenmesi, hâlinde verilecek ceza yarı oranında artırılır. 

• Yukarıdaki fıkralarda gösterilen suçların, üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında, suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde, verilecek ceza bir kat artırılır. 

• Üretimi resmi makamların iznine veya satışı yetkili tabip tarafından düzenlenen reçeteye bağlı olan ve uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi doğuran her türlü madde açısından da yukarıdaki fıkralar hükümleri uygulanır. Ancak, verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir. 

• Uyuşturucu veya uyarıcı etki doğurmamakla birlikte, uyuşturucu veya uyarıcı madde üretiminde kullanılan ve ithal veya imali resmi makamların iznine bağlı olan maddeyi ülkeye ithal eden, imal eden, satan, satın alan, sevk eden, nakleden, depolayan veya ihraç eden kişi, sekiz yıldan az olmamak üzere hapis ve bin günden yirmibin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

• Bu maddede tanımlanan suçların tabip, diş tabibi, eczacı, kimyager, veteriner, sağlık memuru, laborant, ebe, hemşire, diş teknisyeni, hastabakıcı, sağlık hizmeti veren, kimyacılıkla veya ecza ticareti ile iştigal eden kişi tarafından işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.  

Uyuşturucu/Uyarıcı Madde İmal Veya Ticareti Suçunda Etkin Pişmanlık Hükümleri

• Uyuşturucu/Uyarıcı Madde İmal Veya Ticareti Suçu  iştirak etmiş olan kişi, resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, diğer suç ortaklarını ve uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin saklandığı veya imal edildiği yerleri merciine haber verirse, verilen bilginin suç ortaklarının yakalanmasını veya uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini sağlaması halinde, hakkında cezaya hükmolunmaz.

• Bu suçlar haber alındıktan sonra gönüllü olarak, suçun meydana çıkmasına ve fail veya diğer suç ortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım eden kişi hakkında verilecek ceza, yardımın niteliğine göre dörtte birden yarısına kadarı indirilir

Etkin pişmanlık hükümleri suçun resmi makamlar tarafından öğrenilmesinden önce ve sonra olmak üzere ikiye ayrılmıştır.

• Suçun işlendiği resmi makamlar tarafından öğrenilmeden önce uyuşturucu kaçakçılığı suçlarından birini işlenmesine iştirak etmiş olan kişi diğer suç ortaklarını, ve uyuşturucu/uyarıcı maddelerin saklandığı veya imal edildiği yeri yetkili merciine bildirirse verilen bilginin suç ortaklarının yakalanmasını veya uyuşturucu/uyarıcı maddenin ele geçirilmesini sağlaması şartıyla hakkında cezaya hükmolunmayacaktır. Burada önemli olan nokta: ceza verilmemesi için verilen bilginin suç ortaklarının ya da maddelerin yakalanmasına elverişli bilgiler olmasıdır.

• Suçun işlendiği resmi makamlar tarafından haber alındıktan sonra yani suç soruşturulmaya başlandıktan sonra suça iştirak etmiş olan kişinin; suçun ortaya çıkmasına, diğer fail veya suç ortaklarının yakalanmasına yönelik verdiği bilgilerle yardım etmesi durumunda yapılan yardımın niteliğine yani soruşturmaya olan faydasına göre cezanın dörtte birden yarısına kadar indirilmesi söz konusudur.

Uyuşturucu Ticareti Suçu İle Uyuşturucu Kullanma Suçunun Belirlenmesine Yönelik Ölçütler

Uyuşturucu madde kullanma ile uyuşturucu ticareti suçlarının cezası birbirinden farklı olduğu için bu iki suçun birbirinden ayrılması ve failin hangi suçu işlediğinin net bir şekilde tespit edilmesi çok önemlidir. Bu durumun tespitinde; alıcı beyanı olup olmadığı, uyuşturucu maddenin ele geçirildiği yer, uyuşturucu maddenin saklandığı kabın mahiyeti, uyuşturucu maddenin miktarı, uyuşturucu madde ile birlikte hassas terazi ya da nakit para vs. ele geçirilip geçirilmediği gibi hususlar belirleyici olmaktadır. Tamamen somut duruma göre yapılacak yorumlamayla hangi suçun işlendiği tespit edilebileceğinden bu konuda genel geçer ölçütler belirlemek çok zordur. Her olayın kendi içinde değerlendirilmesi gerekmektedir.

Konuya İlişkin Örnek Yargıtay Kararları

YARGITAY ONUNCU CEZA DAİRESİ 2020/375 E. 2020/1002 K. 17.02.2020 T.

Olay tutanağına göre, sanığın ayağının yanında yerde 54 adet MDMA içeren tablet bulunduğu ve yapılan tahlil sonucuna göre kanında esrar ve kokain metaboliti tespit edildiği, “uyuşturucu madde ticareti” yapma suçunun konusunun MDMA içeren tabletler olduğu, “kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma” suçunun konusunun ise hem bu tabletler hem de sanığın kanında tespit edilen esrar ve kokain metaboliti olduğu, bununla birlikte dosya kapsamına göre MDMA içeren tabletlerin sanığa ait olduğuna veya sanığın uyuşturucu madde ticareti yaptığına dair kesin ve yeterli delil bulunmadığı, mahkemece ulaşılan kanaatin de bu yönde olduğu, bu nedenle uyuşturucu madde ticareti suçunun oluşmadığı ve sanığın aynı olay kapsamında kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma eylemi bakımından zaten ayrı bir soruşturma yürütülüp açılan kamu davasının yapılan yargılaması sonucunda mahkûmiyetine karar verilmiş olduğu gözetilerek, uyuşturucu madde ticareti yapma suçu yönünden mahkemenin takdirine göre delil yetersizliği nedeniyle beraat kararı verilmesi gerekirken, değişen suç vasfına göre sanığın kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan mahkûmiyetine karar verilmesi yasaya aykırıdır.

YARGITAY CEZA GENEL KURULU 2016/732 E. 2019/439 K. 16.05.2019

İhbar ve elde edilen bilgilerin doğruluğunu araştırmak için yaptıkları çalışmalar sırasında, sanığın indiği aracın dışarıdan bakıldığında içerisi görünen kısımları kontrol edildiğinde ise aracın arka koltuğunun alt kısmındaki poşette açıkta ve gözle görülür şekilde suç konusu uyuşturucu maddenin ele geçirildiği, görevlilerce araçta bulunan uyuşturucu maddelere bu şekilde el konulmasının; “Gizlenmiş bir şeyi bulmaya çalışma ve araştırma” anlamına gelen arama işlemi olarak değerlendirilemeyeceği, görevlilerce yakalanan sanığın kontrol edilmesinin zorunlu olması nedeniyle gerçekleştirilen yoklamanın arama işlemi olarak kabul edilemeyeceği, ayrıca bu yoklama işleminin haklı ve ölçülü olduğu, kolluğun edindiği istihbarat bilgisinin genel ve soyut nitelikte olup başkaca herhangi bir somut emare ile desteklenmediği, CMK’nın 116 ve devamı maddeleri uyarınca adli arama kararı ya da yazılı arama emri alınmasını gerektiren bir durumun söz konusu olmadığı, bu şekliyle sanığın üzerinin ve aracın içerisinin kontrol edilmesi önleyici nitelikte olduğundan adli nitelik taşımadığı, kolluk görevlilerinin dışarıdan bakıldığında aracın içinde görünür şekilde duran suç konusu uyuşturucu maddeleri fark etmeleri ve sanığın üzerinde yoklama şeklinde kontrol yapmaları sonucu işlenmekte olan bir suçla diğer bir anlatımla “suçüstü” hali ile karşılaştıkları ve buna bağlı olarak da suç işlerken rastlanan sanığı suçüstü halinde ayrıca bir arama emri ya da karar alınmasına gerek bulunmadığı, dolayısıyla suçun delili ve konusunu oluşturan uyuşturucu maddelerin ele geçirilip muhafaza altına alınmasının hukuka uygun olduğu ve hukuka aykırı bir delilden söz edilemeyeceği anlaşılmıştır. 

YARGITAY YİRMİNCİ CEZA DAİRESİ 2015/15301 E. 2016/1615 K. 22.03.2016 T.

Şüphelinin uyuşturucu ticareti yaptığına ilişkin alınan bilgiler nedeniyle, olay günü emniyet görevlilerince sanığın evinin yakınında yapılan çalışmalar sırasında, sanığın evinden saat 16.50 de Yunus ‘un çıktığının görülmesi üzerine yapılan üst aramasında 1 adet toz esrar ve 3 adet kannobinoit maddenin ele geçtiği, saat 17.20 de ise Erkan’ın ayrı paket halinde uyuşturucu bonzai, 6 paket uyuşturucu esrar maddeleri ile 1 adet hassas terazinin ele geçirildiği anlaşıldığından; kolluk görevlileri tarafından yapılan arama işlemlerine dayanak olan bir arama kararı ya da Cumhuriyet savcısının arama yapılmadan önce verdiği yazılı emrinin olup olmadığının araştırılması, varsa arama kararı veya yazılı emrin denetime imkan verecek şekilde aslı veya onaylı örneğinin getirtilmesi, üst ve ev aramalarına ilişkin bir arama kararı ya da yazılı emir bulunmaması halinde, arama kararı olmadan yapılan üst aramalarının ve Cumhuriyet savcısının sözlü arama emri ile yapılan arama ve bunun sonucu elde edilen delillerin hukuka aykırı olup Anayasa’nın 38/6, CMK’nın 116-119, 206/2-a, 217/2 ve 230/1-b. maddelerine aykırılık oluşturup hükme esas alınamayacağı hususları da dikkate alınarak, tüm deliller birlikte değerlendirilerek, sanığın hukuki durumlarının tayin ve takdiri gerekir. 

Kocaeli’de Uyuşturucu/Uyarıcı Madde İmal Veya Ticareti Suçu

Uyuşturucu/Uyarıcı Madde İmal Veya Ticareti Suçu ile ilgili hakkınızda yürütülen bir soruşturma veya dava varsa Kocaeli’de bulunan, Kocaeli ceza avukatı alanında uzman avukatlarımız ile görüşebilirsiniz.. Kocaeli ilinde değilseniz iletişim kısmında yer alan bilgilerimizden avukatlarımız ile irtibata geçebilirsiniz.

Not: Konuyla ilişkili ve dikkatinizi çekeceğini düşündüğümüz Ceza Yargılamasında Soruşturma Evresi ve CEZA YARGILAMASINDA SERİ MUHAKEME USULÜ başlıklı yazılarımızı inceleyebilirsiniz.