Basit Yargılama Usulü (Cmk M.251)
Basit yargılama usulü Ceza Muhakemesi Kanununda düzenlenmiştir. Uygulanması belirli şartlar altında yargılamayı yapan mahkemenin takdirindedir. Bu usule göre yapılan yargılama sonucunda sanık hakkında verilen cezada ¼ indirim yapılır.
Basit yargılama usulü Madde 251 –
(1) Asliye ceza mahkemesince, iddianamenin kabulünden sonra adli para cezasını ve/veya üst sınırı iki yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlarda basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verilebilir.
(2) Basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verildiği takdirde mahkemece iddianame; sanık, mağdur ve şikâyetçiye tebliğ edilerek, beyan ve savunmalarını on beş gün içinde yazılı olarak bildirmeleri istenir. Tebligatta duruşma yapılmaksızın hüküm verilebileceği hususu da belirtilir. Ayrıca, toplanması gereken belgeler, ilgili kurum ve kuruluşlardan talep edilir.
(3) Beyan ve savunma için verilen süre dolduktan sonra mahkemece duruşma yapılmaksızın ve Cumhuriyet savcısının görüşü alınmaksızın, Türk Ceza Kanununun 61 inci maddesi dikkate alınmak suretiyle, 223 üncü maddede belirtilen kararlardan birine hükmedilebilir. Mahkûmiyet kararı verildiği takdirde sonuç ceza dörtte bir oranında indirilir.
(4) Mahkemece, koşulları bulunması hâlinde; kısa süreli hapis cezası seçenek yaptırımlara çevrilebilir veya hapis cezası ertelenebilir ya da uygulanmasına sanık tarafından yazılı olarak karşı çıkılmaması kaydıyla hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilir.
(5) Hükümde itiraz usulü ile itirazın sonuçları belirtilir….
Madde metninde de yer aldığı üzere mahkeme basit yargılama usulünün uygulanmasına ancak iddianamenin kabulünden sonra ve şartları varsa karar verebilir. Kanunda düzenlenen şartlar mevcut olmasına rağmen mahkemece yargılamanın genel hükümlere göre yapılmasına karar verilebilir.
Basit Yargılama Usulünün Uygulanması İçin Gerekli Şartlar
1-Yargılama konusu suçun adli para cezasını ve/veya üst sınırı iki yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlardan olması. Bu suçlara örnek olarak: Hakaret suçu, Güveni kötüye kullanma suçu, Görevi kötüye kullanma suçu, Basit cinsel taciz suçu, Tehdit suçu verilebilir.
2-Yargılamayı yapan Asliye Ceza Mahkemesince basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verilmesi.
Basit Yargılama Usulü Nedir?
Basit yargılama usulünde genel hükümlerin aksine yargılama duruşmasız olarak tamamen yazılı şekilde dosya üzerinden yürütülür.
Mahkeme iddianameyi sanığa tebliğ ederek 15 gün içinde yazılı olarak savunmasını yapmasını ihtar eder.
Mahkeme toplanması gereken delilleri toplar. Sanık, mağdur ve müştekinin beyanda bulunması için süre verir. Daha sonra dosya üzerinden (duruşma yapmaksızın), savcılık mütalaası almadan karar verir.
Mahkemece mahkumiyet kararı verilirse sonuç ceza ¼ oranında indirilir.
Mahkemece cezanın ertelenmesine karar verilebileceği gibi şartları varsa Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına karar verilmesi de mümkündür.
Basit Yargılama Usulü İtiraz
Basit yargılama usulünde itiraz Madde 252 –
(1) 251 inci madde uyarınca verilen hükümlere karşı itiraz edilebilir. Süresi içinde itiraz edilmeyen hükümler kesinleşir.
(2) İtiraz üzerine hükmü veren mahkemece duruşma açılır ve genel hükümlere göre yargılamaya devam olunur. Taraflar gelmese bile duruşma yapılır ve yokluklarında 223 üncü madde uyarınca hüküm verilebilir. Taraflara gönderilecek davetiyede bu husus yazılır. Duruşmadan önce itirazdan vazgeçilmesi hâlinde duruşma yapılmaz ve itiraz edilmemiş sayılır.
(3) Mahkeme, ikinci fıkra uyarınca hüküm verirken, 251 inci madde kapsamında basit yargılama usulüne göre verdiği hükümle bağlı değildir. Ancak, itirazın sanık dışındaki kişiler tarafından yapıldığı hâllerde 251 inci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca yapılan indirim korunur.
(4) İtiraz üzerine verilen hükmün sanık lehine olması hâlinde, bu hususların itiraz etmemiş olan diğer sanıklara da uygulanma olanağı varsa bu sanıklar da itiraz etmiş gibi verilen kararlardan yararlanır…
Basit Yargılama Usulünde İtiraz Yolları
Mahkemece basit yargılama usulüne göre yürütülen yargılama sonucu verilen hükme karşı itiraz kanun yolu açıktır. İtiraz üzerine mahkemece duruşma açılarak genel hükümlere göre yargılamaya devam edilir. Duruşmadan önce itirazdan vazgeçilmesi mümkündür.
İtiraz sanık tarafından yapılırsa daha önce yapılmış ceza indirimi korunmaz ancak; sanık dışındaki taraflardan birinin itirazı söz konusuysa yapılan bu indirim verilecek yeni kararda da korunur.
İtiraz üzerine verilen hükme karşı genel hükümlere göre itiraz veya istinaf kanun yolu açıktır.
Ceza hukukuna ilişkin yaşadığınız uyuşmazlıklarda bilgi almak üzere İzmit’te bulunan hukuk büromuza başvurabilirsiniz.
Kocaeli’de Basit Yargılama Usulü Süreci
Kocaeli ilinde bulunan avukatlık ofisimize gelerek KOCAELİ’de basit yargılama usulü ve süreçleriyle ilgili bilgi alabilirsiniz. CezaHukuku alanında uzman, Kocaeli Ceza Avukatı mıza danışabilirsiniz. Kocaeli/İzmit bölgesinde değilseniz, iletişim kısmında yer alan mail adresimiz ve telefon numaramız ile avukatlarımızla irtibata geçebilirsiniz.
Not: Sıkça okunan EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELİNDEN SARSILMASI (TMK m. 166) ve MENFİ TESPİT DAVASI başlıklı yzılarımızı inceleyebilirsiniz.
Basit Yargılama Usulüne İlişkin Anayasa Mahkemesi İptal Kararı